Hãy hình dung lá phổi như một khu vườn. Ung thư xảy ra khi một vài "hạt giống" tế bào bị lỗi, phát triển mất kiểm soát và tạo thành khối u. Chúng có thể xâm lấn và di căn đến các bộ phận khác.
~90%
Các trường hợp liên quan đến hút thuốc lá
Hai "Gia Đình" Chính Của Ung Thư Phổi
Việc phân loại ung thư là bước đầu tiên và quan trọng nhất để quyết định chiến lược điều trị.
Không Tế Bào Nhỏ (NSCLC)
Phổ biến hơn (~85% các ca)
Thường phát triển chậm hơn
Có nhiều lựa chọn điều trị đích và miễn dịch
Phân giai đoạn I, II, III, IV
Tế Bào Nhỏ (SCLC)
Ít phổ biến hơn (~15% các ca)
Phát triển rất nhanh, di căn sớm
Rất nhạy với hóa trị và xạ trị
Phân giai đoạn: Giới hạn & Lan rộng
Chìa Khóa Vàng: Xét Nghiệm Dấu Ấn Sinh Học (Biomarker)
Đây là xét nghiệm "dấu vân tay" của khối u để tìm ra loại thuốc "thông minh" phù hợp nhất, đặc biệt quan trọng với NSCLC. Việc này giúp cá thể hóa điều trị, tăng hiệu quả và giảm tác dụng phụ so với hóa trị truyền thống.
EGFR
ALK
ROS1
PD-L1
Hãy kiên nhẫn chờ kết quả. Đây là một "khoản đầu tư" chiến lược và vô cùng xứng đáng cho sức khỏe của bạn.
Phần 2: Sơ Đồ Lựa Chọn Điều Trị Chính
Đây là sơ đồ tham khảo đơn giản hóa. Phác đồ điều trị thực tế sẽ được bác sĩ quyết định dựa trên tình trạng cụ thể của bạn.
Bắt đầu: Chẩn đoán Ung thư phổi
↓
NSCLC (Không tế bào nhỏ)
↓
Giai đoạn sớm (I-III)?
↙
Có
↓
Phẫu thuật / Xạ trị triệt căn ± Hóa trị / Thuốc đích bổ trợ
↘
Không (Gđ IV)
↓
Liệu pháp Nhắm trúng đích hoặc Miễn dịch ± Hóa trị
SCLC (Tế bào nhỏ)
↓
Giai đoạn giới hạn?
↙
Có
↓
Hóa-Xạ trị đồng thời
↘
Không (Lan rộng)
↓
Hóa trị + Liệu pháp Miễn dịch
Phần 3: Cẩm Nang Chi Tiết Quản Lý Tác Dụng Phụ
Mỗi phương pháp điều trị có những tác dụng phụ riêng. Hiểu rõ và chủ động xử trí sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn và đảm bảo quá trình điều trị không bị gián đoạn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho các vấn đề thường gặp.
Mệt Mỏi - Người bạn không mời mà đến
✔️ Bạn nên làm gì?
Lắng nghe cơ thể: Cho phép mình nghỉ ngơi, ngủ trưa ngắn (15-30 phút).
Vận động nhẹ nhàng: Đi bộ 15 phút mỗi ngày thực sự giúp cải thiện năng lượng.
Ưu tiên công việc: Tập trung vào những việc quan trọng, nhờ người thân giúp đỡ việc nhà.
Uống đủ nước: Mất nước cũng gây mệt mỏi.
Khi nào cần báo bác sĩ?
Mệt đến mức không thể ra khỏi giường trong 24 giờ.
Mệt mỏi kèm theo chóng mặt, khó thở hoặc lú lẫn.
Buồn Nôn & Nôn
✔️ Bạn nên làm gì?
Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 6-8 bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn.
Tránh nơi đông người: Hạn chế đến siêu thị, chợ, bệnh viện nếu không cần thiết.
Đeo khẩu trang: Khi ra ngoài hoặc tiếp xúc với người khác.
ĐÂY LÀ TÌNH TRẠNG CẤP CỨU! Gọi ngay khi:
SỐT từ 38°C trở lên.
Cảm thấy ớn lạnh, run rẩy.
Đau họng, ho mới xuất hiện, hoặc khó thở.
Phản Ứng Da & Tiêu Chảy
✔️ Chăm sóc da (Thường gặp với Xạ trị, Thuốc đích)
Dùng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không cồn, không mùi.
Bắt buộc dùng kem chống nắng SPF 30+ mỗi ngày.
Mặc quần áo rộng rãi, chất liệu mềm mại.
Báo bác sĩ nếu ban lan rộng, đau rát.
✔️ Xử trí tiêu chảy (Thường gặp với Thuốc đích)
Uống nhiều nước, dung dịch oresol để bù điện giải.
Ăn các món ít chất xơ: Chuối, cơm, cháo, bánh mì.
Tránh đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, sữa.
Báo bác sĩ nếu tiêu chảy nặng (>4-6 lần/ngày), có máu.
⚠️ Cảnh Báo Đặc Biệt Quan Trọng Với Liệu Pháp Miễn Dịch
Tác dụng phụ của liệu pháp miễn dịch có thể xảy ra ở BẤT KỲ CƠ QUAN nào và BẤT CỨ LÚC NÀO. Chúng là dấu hiệu hệ miễn dịch đang hoạt động mạnh, nhưng đôi khi tấn công nhầm vào cơ thể. Hãy là "người lính gác" cho chính mình!
BÁO NGAY CHO BÁC SĨ nếu có bất kỳ triệu chứng MỚI hoặc NẶNG HƠN nào, đặc biệt là:
Phổi: Ho, khó thở, tức ngực.
Ruột: Tiêu chảy nặng, đau bụng, có máu trong phân.
Gan: Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu.
Nội tiết: Mệt mỏi cực độ, tim đập nhanh, nhạy cảm với nóng/lạnh.
Da: Phát ban lan rộng, ngứa dữ dội.
Thần kinh: Đau đầu dữ dội, lú lẫn, yếu liệt.
Phần 4: Nâng Cao Chất Lượng Sống
Dinh Dưỡng: Nạp "Nhiên Liệu" Cho Cuộc Chiến
✔️ NÊN ĂN
Đạm: Gà, cá, trứng, đậu phụ
Tinh bột dễ tiêu: Cháo, súp, cơm nát
Chất béo tốt: Dầu ô liu, quả bơ
Rau củ quả đa dạng màu sắc
Uống đủ nước
❌ CẦN TRÁNH
Rượu, bia, thuốc lá
Đồ chế biến sẵn, đồ nướng
Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ
Đường, bánh kẹo ngọt
Đồ sống, chưa nấu chín kỹ
Vận Động & Tinh Thần
Vận động nhẹ nhàng: Đi bộ 15-30 phút/ngày, tập yoga, thái cực quyền.
Chia sẻ cảm xúc: Đừng giữ gánh nặng một mình. Hãy trò chuyện với gia đình, bạn bè.
Tìm hoạt động thư giãn: Nghe nhạc, đọc sách, chăm sóc cây cối.
